Kofenin Faydaları
Kofenin faydaları – Qəhvənin sağlamlığa faydaları nələrdir?
Kofenin faydaları bədənimizin demək olar ki, hər tərəfinə yayılır və onlar taxılın özündə olan qidalar, vitaminlər və minerallarla əlaqədardır. Dəmləndikdən sonra bu qidalar çoxumuzun içməkdən həzz aldığı tünd maye halına gəlir.
Həvəsli kofe içənlər üçün əla xəbərimiz var – siz gündəlik hər fincan kofe içərkən faydalar əldə edə bilərsiniz və biz aşağıda kofenin faydaları haqqında ətraflı məlumat verəcəyik.
Bununla belə, yadda saxlamaq lazımdır ki, korrelyasiya bütün tədqiqatlarda səbəb deyil; bəlkə də qəhvə içənlərin ümumi sağlamlıqlarına töhfə verən bir çox sağlam vərdişləri ola bilər.
Beləliklə, qəhvənin faydalı xüsusiyyətlərinə daha yaxından nəzər salaq.
1. Kofe arıqladır
Journal of the International Society of Sports Nutrition tərəfindən edilən bir araşdırma, kofeinin maksimum yağ oksidləşmə sürətini (MFO) və aerob tutumunu artırdığını və nəticədə yağ yanmasının artmasına səbəb olduğunu göstərdi. 30 dəqiqə əvvəl bir doza kofein qəbulu yağ oksidləşməsini artırır. Bundan əlavə, məşq intensivliyi, yağ oksidləşməsi və maksimum oksigen qəbulunun səhərə nisbətən günortadan sonra daha yüksək olduğu aşkar edilmişdir. Əsasən, kofein günortadan sonra məşqdən yarım saat əvvəl qəbul edilərsə, daha çox yağ yandırmağa kömək edə bilər.
2. Kofe 2-ci növ diabet riskini azalda bilər
Daimi qəhvə istifadəsi 2-ci tip diabetin inkişaf riskinin aşağı olması ilə güclü şəkildə əlaqələndirilir. Tədqiqatlar göstərdi ki, gündəlik qəhvə qəbulunu ən azı bir fincan artırmaq 2-ci tip diabetin inkişaf riskini 11% azaltmaqla əlaqələndirilir. Alternativ olaraq, qəbulun azaldılması tip 2 diabetin inkişaf riskinin 17% artması ilə əlaqələndirildi. Əlbəttə ki, yuxu vərdişləri, pəhriz və siqaret kimi digər həyat tərzi faktorlarını nəzərə almaq lazımdır, lakin ümumi olaraq, qəhvənin ümumi diabet riskini azaltmağa gəldikdə zərərdən daha çox faydası ola biləcəyinə dair güclü sübutlar var.
3. Kofe Parkinson xəstəliyi riskini azalda bilər
Parkinson xəstəliyi ən çox yayılmış neyrodegenerativ xəstəliklərdən biridir. Alzheimer xəstəliyindən sonra ikinci yerdədir. Təəssüf ki, hələ də müalicəsi tapılmasa da, sübutlar göstərir ki, qəhvə içmək Parkinson xəstəliyinə tutulma riskini 30%-ə qədər azaldır. Əksər tədqiqatlar gündəlik 3 fincan qəhvə tövsiyə edir. Bundan əlavə, qəhvənin müəyyən komponentləri, məsələn, fenilindan və kofein, EGT (serotonindən əldə edilən yağ turşusu molekulu) ilə birləşdirildikdə zəhərlənmənin qarşısını aldığı göstərilmişdir. Protein aqreqatları (alfa-sinuklein) Parkinson xəstəliyinin inkişafı ilə əlaqələndirilir.
4. Kofe enerji səviyyəsini yaxşılaşdırmağa kömək edir
Bütün gecəni oxuduqdan və ya çox erkən oyandıqdan sonra bir çox insan gün ərzində əlavə enerji və ayıqlıq əldə etmək üçün bir fincan qəhvə götürür. Kofein, mərkəzi sinir sistemini stimullaşdıraraq, beyin ilə bədən arasında mesajların ötürülməsini sürətləndirərək “oyanmağa” kömək edən təbii kimyəvi maddədir. Sağlam, balanslaşdırılmış qidalanma və müntəzəm fiziki fəaliyyətə sahib olan orta yetkin bir insana gündə 400 mq kofein istehlak etməsi tövsiyə olunur ki, bu da təxminən 3-5 unsiya stəkan qəhvəyə bərabərdir. Böyük miqdarda əlavə edilmiş şəkərdən qaçınmaq da tövsiyə olunur. Gündəlik şəkər qəbulunuzu daha az saxlayaraq kofeinin sağlamlıq faydalarını maksimuma çatdırmaq üçün şərbətlərdən istifadə olunur.
5. Kofe depressiya ilə mübarizə aparmağa kömək edə bilər
Depressiya dünyada ən çox yayılmış psixoloji pozğunluqlardan biridir və hər il yüz milyonlarla insana təsir edir. Tərkibində biri kofein olan 1000-dən çox bioaktiv birləşmə olan qəhvə, iltihab əleyhinə və antioksidant xüsusiyyətləri ilə ruh sağlamlığına müsbət təsir göstərə bilər. Kofeinin özü ayıqlığı və motivasiyanı artıra bilən, bununla da potensial depressiv təsirlərin bəzilərini yüngülləşdirməyə kömək edən psixostimulyatordur. Kofein həmçinin mərkəzi sinir sistemindəki adenozin reseptorlarını bloklamaq qabiliyyətinə malikdir, bu reseptorların depressiya, yorğun əhval-ruhiyyə ilə nəticələnən hüceyrə reaksiyasını tətikləməsinin qarşısını alır. Kofein, bu adenozin reseptorlarına bağlanaraq, lakin onları aktivləşdirməyərək, ön beyindəki dopamin reseptorlarına bağlanan dopaminin miqdarını artırır. Əslində, qəhvə beyində dopamin istehsalının səmərəliliyini artırmağa kömək edir və depressiya riskinin azalması ilə güclü şəkildə əlaqələndirilir.
6. Kofe qaraciyər xəstəliyi (Seroz) riskini azaltmağa kömək edir
Uzun bir gecə spirtli içki qəbul etdikdən sonra bir fincan qəhvə qəbul etmək həqiqətən sizə və qaraciyərinizin daha yaxşı hiss etməsinə kömək edə bilər. Tədqiqatlar göstərir ki, gündə 1-3 fincan qəhvə fibroz, seroz, hepatit B, hepatit C və qaraciyər xəstəliklərinin inkişafını yavaşlatmağa kömək edir. Bədən kofeini həzm etdikdə, fibrozda iştirak edən çapıq toxumasının böyüməsini yavaşladan kimyəvi paraksantin yaradır. Nəticədə, qaraciyər xərçəngi, alkoqolsuz yağlı qaraciyər xəstəliyi və alkoqolun səbəb olduğu sirozla mübarizə aparmağa kömək edə bilər.
7. Kofe xərçəng riskini azaltmağa kömək edə bilər
Xərçəng dünyada ölüm hallarının əsas səbəblərindən biridir. Xoşbəxtlikdən, qəhvə xərçəngə qarşı qoruyucu təsir göstərə bilən antioksidanlarla zəngin paxlalardan hazırlanır. Yeni tədqiqatlar kofe içmənin qaraciyər xərçəngi, prostat vəzi və kolorektal xərçəng də daxil olmaqla bir neçə növ xərçəng riskinin azalması ilə əlaqələndirir. Bununla belə, krem və şəkərdən əlavə yağ və kalorilərin xərçəng riskini artıra biləcəyini xatırlamaq vacibdir. Buna görə də qəhvənin faydalarından istifadə etməyin ən yaxşı yolu onu ən saf formada qəbul etməkdir.
8. Kofe koqnitiv funksiyanı yaxşılaşdırmağa kömək edir
Son araşdırmaya görə, kollec tələbələrinin 92%-i kofeindən istifadə edir. Məlumdur ki, qəhvə təkcə uzun iş saatlarında sizi oyaq saxlamağa kömək etmir, həm də koqnitiv performansınızı yaxşılaşdırır ki, bu da həm tələbələr, həm də böyüklər üçün əladır. Britaniyada 9000-ə yaxın yetişkinlər arasında aparılan araşdırma, qəhvə qəbulunun yüksək səviyyədə olması ilə bağlı idrak funksiyasının yaxşılaşdığını bildirdi. Onlar daha çox kofein qəbulunun reaksiya müddətini, vizual-məkan düşüncəsini və təsadüfi şifahi yaddaşı yaxşılaşdırdığını qeyd etdilər.
Johns Hopkins Universiteti tərəfindən edilən başqa bir araşdırma kofeinin uzunmüddətli yaddaşı yaxşılaşdıra biləcəyini göstərdi. 200 mq kofein tableti verilən iştirakçılar, dərmanı qəbul etməyənlərlə müqayisədə bir gün əvvəl xatırlamaları lazım olan bir sıra şəkilləri daha yaxşı tanıyırdılar.
9. Kofe antioksidantlar və vacib qidalarla zəngindir
Bütün əlavə şəkərlər və kremlər olmadan, qəhvə əslində bizim üçün mövcud olan ən sağlam içkilərdən biridir. Əslində, qəhvənin tərkibində antioksidan xüsusiyyətləri ilə tanınan 2 içki olan yaşıl çay və kakaodan daha çox antioksidan var. Qəhvədə olan bəzi digər böyük komponentlərə maqnezium, kalium, riboflavin (vitamin B2) və niasin (vitamin B3) daxildir. Qəhvə xüsusilə standart Qərb pəhrizində olanlar üçün pəhriz antioksidanlarının mühüm mənbəyi hesab olunur. Beləliklə, davam edin, başqa bir stəkan daha hazırlayın.
10. Kofe daha uzun yaşamağınıza kömək edə bilər
Tədqiqatlar göstərir ki, gündə 8 stəkan qəhvə içən insanlar heç vaxt qəhvə içməyənlərə nisbətən ölüm riski 14% daha azdır. Bir çox faktor var, lakin ümumi qəhvə qəbulunun azalması ilə əlaqələndirilir. Bundan əlavə, bir çox insanlar xoşbəxtliklərinin kiçik bir hissəsini qəhvə ilə əlaqələndirirlər, istər yeni yerli müəssisələrə baş çəkmək, istər dostları ilə soyuq bir pivə içməyə getmək, istərsə də sadəcə oturmaq, 1 fincan kofe içmək və dincəlmək üçün gözəl bir yer tapmaq və hamımızın bildiyi kimi, xoşbəxtlik uzunömürlülüklə əlaqələndirilə bilər.
Kofenin faydaları – Ən faydalı kofe hansıdır?
Kofe növləri arasında süzülmüş (filtirli) qəhvənin ən sağlam variant olduğu müşahidə edilmişdir. Alimlər iddia edirlər ki, süzülmüş qəhvə xəstəlikləri və vaxtından əvvəl ölümü gecikdirir, hətta ömrü uzadır.
Gecə yatmazdan əvvəl kofe içmək insanı arıqladırmı?
Qara qəhvə (türk kofesi və ya süzülmüş qəhvə, espresso) maddələr mübadiləsini sürətləndirir, yağ və şəkəri yandırır və kökəlməyə deyil, arıqlamağa kömək edir. Ancaq kofeni arıqlamaq üçün daim içmək düzgün deyil.
Qəhvə Haqqında 8 maraqlı məlumat
Qəhvə dünyada sudan sonra ikinci ən məşhur içki olsa da, bir çox insanlar bu ləzzətli içki haqqında çox şey bilmədən onu içirlər. Növbəti dəfə özünüzə bir fincan isti kofe tökəndə bir neçə dəqiqənizi ayıraraq qəhvənin mənşəyi və onun həyatınızla necə birləşə biləcəyini düşünün.
Bu içkinin necə meydana gəldiyi haqqında çox şey bilmirsiniz? Qəhvə haqqında bu 8 füsunkar fakta nəzər salın və növbəti dəfə sevimli CoffeeShop-a daxil olanda keyfiyyətli söhbət üçün qapını açın.
1. Siz qəhvə üçün keçilərə təşəkkür edə bilərsiniz
Qəhvənin kəşf edilməsinə keçilərin səbəb olduğunu bilirdinizmi? Rəvayətə görə, 9-cu əsrdə Efiopiyalı fermerlər qəhvə bitkisini yeyərkən keçilərinin rəqs etdiyini görüblər. Yerli bir rahib bunu sınamaq qərarına gəldi və içkinin gecələr onu oyaq saxladığını başa düşdü.
2. İki Növ Qəhvə dənəsi vardır
Əksər qəhvə həvəskarlarının üstünlük verdiyi brendlər və dadlar var, lakin çoxları qəhvə dənələrində fərqlər olduğunu dərk etmirlər. Arabica ən çox yetişdirilən qəhvə dənəsidir və kölgə qəhvəsi adlanır. Robusta, bir az daha acı olsa da, günəşdə yetişdirilən qəhvə hesab olunur.
3. Kofe dənəsi əslində paxla deyil
Onlar lobya (paxla) kimi görünsələr də, əslində səhər stəkanınızda zövq aldığınız meyvə toxumlarıdır. Paxlalı bitkilərə bənzərliyinə görə adını qəhvə dənələrindən almışdır.
4. ABŞ-ın 2 ştatında indi qəhvə yetişdirilir
Bütün dünyada insanlar tərəfindən sevilən Kona qəhvəsi Havay adalarını yetişdirilir. İndi, Kaliforniya əyaləti qəhvə istehsalına başlayıb və Amerika qəhvəsinin versiyasını sınamaqda maraqlı gələn şəxslərə bahalı kofe dənələrini təklif edir.
5. Braziliya Qəhvə İstehsalı üzrə üst səviyyədədir
PBS-nin məlumatına görə, qəhvə giləmeyvə qəlyanaltı kimi istifadə edilib. Qəhvə şöhrətinin ilk dövrlərində insanlar enerji topları hazırlamaq üçün albalı və əlavə yağdan istifadə edirdilər.
6. Qəhvə yemək kimi istifadə edilə bilər
Qəhvə əvvəllər PBS-ə görə qəlyanaltı kimi istifadə edilmişdir. Qəhvənin şöhrət qazanmasının ilk illərində insanlar enerjili üçün üçün albalı və əlavə yağdan istifadə edirdilər. (Kofe ve albalının qarışımından)
7. Finlandiya qəhvəni sevir
Beynəlxalq Qəhvə Təşkilatının məlumatına görə, Finlər dünyanın ən çox qəhvə içənləridir. Ölkədəki böyüklərin əksəriyyəti ildə orta hesabla 27,5 kilo qəhvə içir.
8. Espressonun dəyəri
“Espresso” sözü italyanca “sıxılmış” deməkdir. Bu ad, üyüdülmüş qəhvədən suyun məcburi qaynadılması prosesinə görə verilmişdir. Bir çox insan bu yüksək kofeinli porsiyaları sevir!
Populyar kofe növləri hansılardır? 7 Sevimli kofe
Gündən-günə populyarlığını artıran qəhvə bu gün çoxlarımızın imtina edə bilmədiyi dadlardan biridir. Demək olar ki, indi ortaya çıxan yeni növ qəhvə növləri ilə birlikdə qəhvə dünyada ən çox istifadə olunan içkilərdən biridir. Bəs ən çox seçilən qəhvə növləri hansılardır?
1. Espresso
İtaliyaya xas bir qəhvə növü olan espresso qəhvənin ən məşhur növlərindən biridir. İncə üyüdülmüş və tünd qovrulmuş; Özünəməxsus dadı olan espresso, bütün incəlikləri bilmək şərti ilə, demək olar ki, hər kəsin evdə asanlıqla hazırlaya biləcəyi bir qəhvə növüdür.
Bəs espresso adını hardan aldı? Əslində bu suala 2 fərqli şəkildə cavab vermək olar. Birincisi, “espresso” adı italyanca “tez” mənasını verən “espress” sözündən gəlir. Bu sualın başqa bir cavabını italyanca təzyiq mənasını verən “mətbuat” sözü ilə ifadə etmək olar.
Təkcə dadına görə deyil, həm də görünüşünə görə hər kəs tərəfindən sevilən Espressonun yalnız özünə xas olan ən mühüm xüsusiyyəti köpüklü olmasıdır.
Gəlin, qəhvənizi hazırlayan baristanın başqa bir təcrübəsini, eləcə də həmin qəhvənin espresso maşınında və ya espresso qazanında necə dəmləndiyini əlavə edək.
Kofe dəmləmənin üsulları klik edrək ətraflı məlumat əldə edə bilərsiniz.
2. Cappuccino
Bütün dünyada geniş şəkildə istifadə edilən qəhvənin başqa bir növü kapuçinodur. Espresso kimi, əslən İtaliyadan olan qəhvə növü olan kapuçino da espresso və südün unikal harmoniyası kimi ifadə edilə bilər.
Hərfi mənada plaş və xalat mənasını verən Kapuçino, Vyanada rahiblərin geydiyi paltar olan “kapuçin” sözündən gəlir. Kapuçino rəngi kapuçinə bənzədiyi üçün bu məşhur italyan qəhvəsi kapuçino adlanır.
Kapuçino, başqa bir İtalyan qəhvəsi olan Espresso tərkiblidir. Deyə bilərik ki, kapuçino və espresso arasındakı fərq daha yumşaq bir içki əldə etmək üçün süd köpüyü əlavə edilməsidir.
3. Americano
Espressonun başqa bir versiyası olan Americano, espressoya isti su əlavə edilərək hazırlanan qəhvə növüdür. Çox ədviyyatlı teksturaya malik bu ləzzətli içki günə tünd qəhvə ilə başlamağı sevənlər üçün əvəz olunmazdır.
Həm dəmləmə, həm də ləzzət baxımından dəmlənmiş qəhvəyə bənzədiyi düşünülsə də, espressonun verdiyi tutarlılığa görə americano əslində çox fərqli, möhkəm və sıx bir dada malikdir.
Təbii ki, digər qəhvə adları kimi, americano da adının bir səbəbi var. Ən çox süzülmüş qəhvə istifadə edən Amerika əsgərləri, II İkinci Dünya Müharibəsi zamanı İtaliyada espresso ilə tanış olduqdan sonra əsgərlər qəhvənin çox təsir edici olduğunu gördülər və ona görə də qaynar su ilə içməyə başladılar. Digər tərəfdən, bu dad sonda americano kimi tanındı.
Americano hazırlanma üsuluna görə dəmlənmiş qəhvəyə bənzəsə də, espressonun Americano-ya verdiyi sıx ləzzət onu dəmlənmiş qəhvədən daha güclü edir.
4. Cafe Latte
Ən məşhur qəhvə növlərindən biri olan digər qəhvə növü lattedir. Hərfi mənada “süd” mənasını verən latte, hazırlanmasında çox miqdarda süd istifadə edildiyi üçün adını almışdır.
İstehsalında istifadə edilən süd, köpük və qəhvənin düzgün nisbəti lattenin dadını müəyyən edən ən əsas elementlərdən biridir. Yumşaq dadına görə Cafe Latte daha çox kofe içməyə yeni başlayanlar tərəfindən seçilir.
Əgər həqiqətən dadlı kofe əldə etmək istəyirsinizsə, lattenizi hazırlayan baristanın təcrübəsi və istedadı çox önəmlidir.
5. Türk Qəhvəsi
Ən çox sevilən qəhvə növlərini daxil etdiyimiz məzmunumuzun vazkeçilməz şərtlərindən biri də təbii ki, “Türk Kahvesi” adıdır. Tarixi Osmanlı dövrünə qədər uzanan türk qəhvəsi əsrlər boyu türk mətbəxinin ən xüsusi içkiləri arasında yerini qoruyub.
Türk mədəniyyətinin ən önəmli parçalarından biri olan türk qəhvəsinin bəlkə də ən əhəmiyyətli xüsusiyyəti onun dünyada dəmlənən yeganə qəhvə olmasıdır. Bu unikal qəhvə çeşidinin ləzzətini müəyyən edən şey, qəhvə dənələrinin işlənməsi, dəmlənməsi və qəhvənizin görünüşüdür.
Türk Kofe Fali Nədir?
“Kahve falı” türklər arasında məşhur bir fal növüdür. Kofe falı ilk dəfə Osmanlı zamanında yaranmışdır və bugünümüzə qədər aktuallığını qoruyur.
Kofe falı necə baxılır?
Qəhvədə fal baxmaq üçün ilk növbədə türk qəhvəsi içirlər və fincanı alt boşqaba bağlayırlar. Kasa soyuduqdan sonra 6-cı duyğusuna güvənən güclü bir falçı tərəfindən baxılır. Falçı fincanda gördüyü formaları müəyyən əşya və canlılarla müqayisə edərək şərh edir. Qəhvə falçılığı həm keçmişdən, həm də gələcəkdən xəbər verən falçılıq növüdür. İnsana baş verəcək hadisələr barədə məlumat verdiyinə və xəbərdar etdiyinə inanılır. Qəhvədə şans görən güclü intuisiyaya malik insanlar gələcəklə bağlı proqnozlar verməklə insanlara kömək edirlər. Qəhvə falının ən mühüm xüsusiyyəti, ləzzətli türk qəhvəsi içdikdən sonra füsunkar bir ritual olmasıdır. Qəhvə falçılığı möcüzəvi bir peyğəmbərlik kimi görünsə də, qəhvə falçılığı onu görən insanın qabiliyyətinə görə məna kəsb edir.
6. Caffee Macchiato
Şöhrəti İtaliyadan dünyaya yayılan qəhvənin digər adı Caffe Macchiato-dur. İtalyan dilində “ləkə” mənasını verən Macchiato, hazırlanmasında istifadə edilən südün miqdarı demək olar ki, yerində olduğu üçün hələ də Cafe Macchiato adı ilə verilir.
Əsas olaraq espresso istifadə edilərək hazırlanan bir qəhvə növü olan Macchiato, süd köpüyü əlavə edildiyi üçün daha yumşaq bir içkiyə malikdir. Qəhvə içənlərin isti və ya soyuq dadına baxan bu unikal kofe adətən kakao əlavə edilərək verilir.
7. Mocha
Adını kofe ticarəti ilə məşhur şəhərlərdən biri olan Yəmənin Mocha limanından alan Mocha, süd və şokoladla hazırlanan qəhvə növü olması ilə tanınır.
Onu da əlavə edək ki, içinə qatılan şokolad sayəsində Latte-dən fərqli bir dad verən Mocha, sərinləşdirici içki olması sayəsində qəhvə vərdişi olmayanlar tərəfindən də zövqlə qəbul edilə bilər.